Μπορεί να σκέφτεσαι το φαγητό μόνο σαν «καύσιμο» για το σώμα σου, αλλά οι σωστές τροφές μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα, ειδικά για την ψυχική σου υγεία. Οι βιταμίνες και τα θρεπτικά συστατικά που παίρνεις από τη διατροφή σου δεν φροντίζουν μόνο την καρδιά, τους μύες και τα κόκαλά σου, αλλά τροφοδοτούν και τον εγκέφαλο, που επηρεάζει άμεσα τη διάθεσή σου.
Έρευνες δείχνουν πως όσοι ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε φρέσκα και ολόκληρα τρόφιμα (όπως η μεσογειακή δίαιτα) ή τρώνε πολλά φρούτα και λαχανικά έχουν μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν κατάθλιψη ή άγχος σε βάθος χρόνου. Αντίθετα, όσοι βασίζονται σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα (τύπου σνακ και κατεψυγμένα γεύματα), έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τέτοιες καταστάσεις.
Η σύνδεση δεν είναι τυχαία. Τα θρεπτικά συστατικά βοηθούν στη δημιουργία νευροδιαβιβαστών όπως η ντοπαμίνη (κίνητρο και ευχαρίστηση), η σεροτονίνη (ρύθμιση διάθεσης) και το GABA (ηρεμία). Επίσης, η διατροφή επηρεάζει το μικροβίωμα του εντέρου, που «επικοινωνεί» με τον εγκέφαλο, ενώ παράλληλα μπορεί να περιορίσει ή να εντείνει τη φλεγμονή στο σώμα, μια διαδικασία που σχετίζεται με την κατάθλιψη και το άγχος.
Φυσικά, καμία τροφή δεν μπορεί από μόνη της να «θεραπεύσει» μια ψυχική διαταραχή. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι το τι τρως μπορεί να βελτιώσει τη διάθεσή σου με τον καιρό.
Οι 5 καλύτερες τροφές για ψυχική υγεία
1. Πράσινα φυλλώδη λαχανικά
(και άλλες πηγές βιταμινών Β όπως όσπρια, δημητριακά ολικής, ξηροί καρποί και σπόροι)
Το σπανάκι, το λάχανο και η ρόκα είναι γεμάτα με βιταμίνες Β, τις λεγόμενες «βιταμίνες του εγκεφάλου». Η Β9 (φολικό οξύ) και η Β6 βοηθούν στη δημιουργία σεροτονίνης και ντοπαμίνης, ενώ οι Β1 και Β2 στηρίζουν την ενέργεια του εγκεφάλου. Παράλληλα, οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες A, C και E προστατεύουν από τη φλεγμονή.
2. Λιπαρά ψάρια
(και άλλες πηγές ωμέγα-3, όπως λιναρόσπορος, σπόροι chia και καρύδια)
Ο σολομός, ο τόνος και η πέστροφα είναι γεμάτα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία μειώνουν τη φλεγμονή και ενισχύουν την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και στη διατήρηση της πλαστικότητας του εγκεφάλου (δηλαδή στη δημιουργία νέων συνδέσεων μεταξύ νευρώνων), κάτι που σχετίζεται με καλύτερη διάθεση και ανθεκτικότητα στην κατάθλιψη.
3. Μούρα
(φράουλες, βατόμουρα, μύρτιλα κ.ά.)
Κάθε είδος μούρου προσφέρει διαφορετικά αντιοξειδωτικά, όπως φλαβονοειδή και βιταμίνη C, που μειώνουν τη φλεγμονή και υποστηρίζουν την επικοινωνία των νεύρων. Παράλληλα, είναι τροφή για τα «καλά» βακτήρια του εντέρου, βοηθώντας στην ισορροπία του μικροβιώματος.
4. Προβιοτικές τροφές
(π.χ. κρεμμύδια, σκόρδο, γλυκοπατάτες, βρόμη, κριθάρι)
Αυτές οι τροφές είναι πλούσιες σε πρεβιοτικές ίνες που θρέφουν τα καλά βακτήρια του εντέρου. Το αποτέλεσμα είναι ένα υγιές μικροβίωμα, που βοηθά στη ρύθμιση της σεροτονίνης. Επιπλέον, παράγονται λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας, τα οποία περιορίζουν τη φλεγμονή και ενεργοποιούν το «rest and digest» νευρικό σύστημα, μειώνοντας το στρες.
5. Ζυμωμένες τροφές
(π.χ. kimchi, κεφίρ, γιαούρτι, ξινολάχανο)
Πλούσιες σε προβιοτικά, βοηθούν στη βελτίωση του μικροβιώματος και στην αύξηση των νευροδιαβιβαστών που υποστηρίζουν τη διάθεση. Έρευνες δείχνουν ότι η τακτική κατανάλωσή τους μειώνει τη φλεγμονή, ενισχύοντας έμμεσα και τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Το φαγητό από μόνο του δεν αντικαθιστά την ιατρική φροντίδα, αλλά μια διατροφή γεμάτη φυτικές τροφές, υγιή λιπαρά και πλούσια μικροθρεπτικά συστατικά είναι ένα από τα πιο δυνατά εργαλεία για να στηρίξεις το σώμα, το μυαλό και, κυρίως, τη διάθεσή σου.
