Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι το να ξεκινάς κάτι νέο, όπως να μαθαίνεις Ιαπωνικά για διασκέδαση, να λύνεις ένα σταυρόλεξο που σου φαίνεται δύσκολο ή να παρακολουθείς ένα μάθημα κεραμικής, δεν είναι μόνο διασκέδαση; Είναι σαν μικρές «προπονήσεις» για τον εγκέφαλό σου. Κάθε νέα δεξιότητα σε προκαλεί και βοηθά τον εγκέφαλο να δημιουργεί νέες συνδέσεις, σαν να ανοίγει καινούργιους δρόμους στο μυαλό σου.

Ο εγκέφαλός μας είναι πιο ευέλικτος από ό,τι πιστεύουμε. Κάθε φορά που μαθαίνεις κάτι νέο, οι νευρώνες σου δημιουργούν νέες συνδέσεις και ενισχύουν τις παλιές. Σταδιακά, αυτοί οι «δρόμοι» γίνονται πιο δυνατοί και πιο γρήγοροι. Αν σταματήσεις να τους χρησιμοποιείς, θα ατονήσουν, αλλά μην ανησυχείς, ο εγκέφαλος βρίσκει πάντα νέες διαδρομές για να πετύχει τον ίδιο στόχο. Το μυστικό είναι να πλησιάζεις κάθε νέα δραστηριότητα με περιέργεια και ανοιχτό μυαλό, σαν παιδί που ανακαλύπτει τον κόσμο για πρώτη φορά.

Η μαγεία της «ροής»

Θυμάσαι εκείνες τις στιγμές που χάνεσαι εντελώς σε κάτι που κάνεις; Όταν ξεκινάς ένα νέο χόμπι ή μια νέα δεξιότητα και ο χρόνος μοιάζει να εξαφανίζεται; Αυτή είναι η κατάσταση της «ροής» (flow). Σε αυτές τις στιγμές, η προσοχή σου είναι απόλυτα συγκεντρωμένη, η απόλαυση μεγάλη και το άγχος… εξαφανισμένο.

Η ροή δεν είναι μόνο ευχάριστη, αλλά ενισχύει και τον εγκέφαλο. Ταυτόχρονα, η παραγωγή ντοπαμίνης, η ορμόνη της ευχαρίστησης, ανεβαίνει, κάνοντας τη μάθηση ακόμα πιο απολαυστική και τον εγκέφαλο πιο ευέλικτο.

Μικρά «κόλπα» για να κρατάς τον εγκέφαλο ενεργό

Δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι εξαιρετικά περίπλοκο. Μπορείς να:

• Ξεκινήσεις ένα νέο χόμπι ή να μάθεις μια μικρή δεξιότητα.

• Να λύνεις σταυρόλεξα ή sudoku.

• Να διαβάζεις βιβλία που σε βγάζουν από τη ζώνη άνεσής σου.

Όλα αυτά κρατούν τον εγκέφαλο σε εγρήγορση και βοηθούν στη δημιουργία νέων «διαδρομών». Με τον καιρό, αυτές οι μικρές προκλήσεις λειτουργούν σαν ασφάλεια: όσο περισσότερο τον «εκπαιδεύεις», τόσο μειώνεται ο κίνδυνος γνωστικής φθοράς όσο μεγαλώνεις.

Ένα έξτρα «μυστικό» για τους tech lovers

Υπάρχουν και σύγχρονες μέθοδοι που μπορούν να δώσουν ώθηση στον εγκέφαλο, όπως η Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (TMS). Χρησιμοποιεί μαγνητικούς παλμούς για να ενεργοποιήσει συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, βελτιώνοντας τη διάθεση, την ενέργεια, τη συγκέντρωση και τη γνωστική απόδοση. Αλλά για τους περισσότερους από εμάς, η καθημερινή μάθηση νέων πραγμάτων είναι η πιο διασκεδαστική και φυσική «προπόνηση» του εγκεφάλου.

Το take-away

Η περιέργεια είναι το πιο ισχυρό εργαλείο που έχουμε για να κρατήσουμε τον εγκέφαλό μας ζωντανό και ευέλικτο. Κάθε φορά που μαθαίνεις κάτι νέο, δημιουργείς νέες διαδρομές, αυξάνεις την ευτυχία σου και προστατεύεις τον εγκέφαλο από τη φθορά. Ακόμα και μικρές καθημερινές προκλήσεις, ένα νέο πιάτο, ένα νέο παιχνίδι ή ένα μάθημα, κάνουν τη διαφορά. Το μυστικό; Να παραμένεις περίεργος και να απολαμβάνεις τη διαδικασία.