Όταν οι φίλοι μας έρχονται σε είτε γιατί θέλουν να πάρουν μια απόφαση, είτε γιατί συνήθως έχουν αισθηματικό πρόβλημα, είναι πάντα δελεαστικό να σπεύσουμε κατευθείαν να δώσουμε τα... φώτα μας, πιστεύοντας ότι βοηθάμε. Ωστόσο, το να δίνουμε βιαστικές συμβουλές σε ανθρώπους που νοιαζόμαστε μπορεί συχνά να έχει αντίθετα αποτελέσματα.
Πριν λοιπόν προσφέρεις τη συμβουλή σου σε οποιοδήποτε αγαπημένο σου πρόσωπο επειδή στο ζήτησε, κάνε του τις παρακάτω τρεις ερωτήσεις:
1. Πώς θα σε βοηθήσω καλύτερα αυτή τη στιγμή;
Όταν κάποιος μας μιλά για ένα πρόβλημα, είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι ζητάει συμβουλή. Όμως, μερικές φορές, αυτό που χρειάζονται πραγματικά είναι απλώς να τους ακούσουμε. Μάλιστα, μελέτες δείχνουν ότι το να βοηθήσουμε κάποιον να εκφράσει τα συναισθήματά του μπορεί να τον κάνει να νιώσει καλύτερα, ακόμα και χωρίς να του δώσουμε καμία συμβουλή.
Κάνε ερωτήσεις για να σιγουρευτείς ότι έχεις πλήρη εικόνα πριν δώσεις συμβουλές. Ρώτησε: «Πώς μπορώ να σε βοηθήσω καλύτερα αυτή τη στιγμή;». Έτσι, δίνεις στον φίλο σου την ευκαιρία να σου πει τι ακριβώς χρειάζεται. Μπορείς ακόμα και να ρωτήσεις άμεσα: «Θα ήθελες συμβουλή ή προτιμάς απλώς να μιλήσεις;» Πολλές φορές, οι άνθρωποι χρειάζονται απλώς να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους με κάποιον που εμπιστεύονται, αντί να ακούσουν πολλές πιθανές λύσεις.
Μην προσφέρεις συμβουλές αν δεν σου τις ζητήσουν. Πολλοί ήδη ξέρουν τι πρέπει να κάνουν — απλώς δεν το έχουν ακόμα αποδεχτεί πλήρως. Το να δίνεις ανεπιθύμητες συμβουλές μπορεί να φανεί σαν να υποτιμάς την συναισθηματική τους πάλη. Είναι πιο σημαντικό να δείξεις ότι είσαι εκεί γι’ αυτούς, ακόμα και αν δεν έχεις τη «σωστή» απάντηση.
2. Τι άλλο μπορείς να μου πεις για το πρόβλημα που αντιμετωπίζεις;
Ελάχιστα πράγματα είναι πιο εκνευριστικά από το να σου λέει κάποιος τι να κάνεις χωρίς να καταλαβαίνει την περίσταση. Η συμβουλή τότε είναι συνήθως υπερβολικά απλοϊκή ή άσχετη. Για παράδειγμα, αν η φίλη σου σκέφτεται να παραιτηθεί από τη δουλειά της κι εσύ της πεις αμέσως «Απλώς φύγε! Θα βρεις κάτι άλλο», ίσως της δώσεις την εντύπωση ότι αγνοείς τις δυσκολίες — οικονομικές, οικογενειακές και προσωπικές — που κάνουν την απόφαση αυτή τόσο δύσκολη.
Ακόμα κι αν έχεις πραγματικά πολύτιμες γνώσεις να μοιραστείς, θα είσαι πιο πειστική αν πρώτα προσπαθήσεις να κατανοήσεις όλα τα δεδομένα. Άκουσε προσεκτικά και επανάλαβε αυτά που άκουσες για να δείξεις κατανόηση. Αυτό το είδος ενεργητικής ακρόασης έχει αποδειχτεί ότι ενισχύει τις σχέσεις.
Απόφυγε να μιλήσεις για επιλογές που εσύ έχεις αντιμετωπίσει και δεν σχετίζονται άμεσα. Κάνε focus στο πρόβλημα της φίλης σου. Το να μοιραστείς τις δικές σου εμπειρίες μπορεί να δείξει ότι καταλαβαίνεις, αλλά ίσως ακουστεί αδιάφορο ή εκτός θέματος. Αν θέλεις να αναφέρεις κάτι δικό σου, πλαισίωσέ το προσεκτικά: «Ορίστε μερικά πράγματα που με βοήθησαν εμένα — νομίζεις ότι κάποιο απ’ αυτά μπορεί να λειτουργήσει και για εσένα;». Με αυτό τον τρόπο της δίνεις χώρο και ευθύνη για τη λύση.
3. Τι συμβουλή θα έδινες σε κάποιον άλλον που βρίσκεται στη δική σου θέση;
Μερικές φορές, ο καλύτερος τρόπος να βοηθήσεις κάποιον είναι να τον ενθαρρύνεις να σκεφτεί μόνος του. Η ερώτηση «Τι συμβουλή θα έδινες σε κάποιον που βρίσκεται στη δική σου θέση;» βοηθά τον φίλο σου να δει το πρόβλημα από μια εξωτερική οπτική. Πολλοί βρίσκουν πιο εύκολο να δίνουν συμβουλές σε άλλους παρά στον εαυτό τους, και αυτή η ερώτηση τους φέρνει πιο κοντά στη δική τους εσωτερική σοφία.
Ενθάρρυνε τον άνθρωπο που σου ζητά συμβουλή να αναζητήσει πολλές απόψεις και υπενθύμισέ του ότι τελικά εκείνος ξέρει τι είναι καλύτερο για τον εαυτό του.
Μην διαφωνήσεις αμέσως με την εκτίμησή του. Δείξε ενδιαφέρον. Αν πει ότι ένας φίλος του θα έπρεπε να κάνει κάτι που εσύ δεν καταλαβαίνεις, ζήτα διευκρινίσεις. Διερεύνησε με ήρεμο τρόπο πώς αυτός ο υποθετικός φίλος θα μπορούσε να διαχειριστεί κάποιες ανησυχίες που έχεις, προτού εκφράσεις τις δικές σου απόψεις. Ο φίλος σου θα είναι πιο δεκτικός αν εκφράσεις τις σκέψεις σου μέσα από ένα υποθετικό σενάριο.
Αφού κάνεις αυτές τις ερωτήσεις, θα είσαι σε πολύ καλύτερη θέση να προσφέρεις μια συμβουλή που είναι στοχαστική, χρήσιμη και υποστηρικτική.
Να θυμάσαι: όσο πολύτιμες κι αν είναι οι συμβουλές σου, η ζωή είναι δική τους και η απόφαση επίσης. Πιθανότατα θα εκτιμήσουν την προσεκτική σου προσέγγιση και η σχέση σας θα βγει πιο δυνατή.