Οι φιλίες συχνά θεωρούνται άρρηκτοι δεσμοί, αλλά στην πραγματικότητα πολλές σχέσεις είναι πολύ πιο εύθραυστες ή ψεύτικες από όσο φαίνονται. Μπορεί να επιβιώνουν από συνήθεια, ευκολία ή σιωπηλές προσδοκίες και όχι από αληθινό ενδιαφέρον.
Η εμπειρία μιας γυναίκας στα τριάντα της ανέδειξε αυτή την αλήθεια με έναν απροσδόκητο τρόπο και μπορεί να σου ανοίξει και εσένα τα μάτια. Χωρίς να το επιδιώξει, έκανε ουσιαστικά έναν «έλεγχο φιλίας».
Αλλάζοντας ήσυχα τις συνήθειές της και σταματώντας να αποστραγγίζει τον εαυτό της για τους άλλους, παρατήρησε κάτι εντυπωσιακό: σχεδόν οι μισοί από όσους αποκαλούσε «φίλους» άρχισαν να απομακρύνονται. Δεν υπήρξαν καβγάδες ή δακρύβρεχτοι αποχαιρετισμοί, μόνο σιωπή, απουσία, ghosting και η συνειδητοποίηση ότι μεγάλο μέρος του κοινωνικού της κύκλου κρατιόταν ενωμένο μόνο χάρη στη δική της συνεχή προσπάθεια.
Αυτό που ανακάλυψε δεν ήταν μοναξιά, αλλά διαύγεια. Τα όρια έγιναν φίλτρα, και όσοι εξαφανίστηκαν απλώς της έδειξαν ότι δεν ήταν ποτέ πραγματικοί φίλοι αλλά γνωστοί που συντηρούνταν από τη χρησιμότητά της, όχι από αμοιβαίο ενδιαφέρον.
Ακολουθούν οι 10 αλλαγές που έκανε, τα αποτελέσματα που έφεραν και τα μαθήματα που έκρυβαν.
1. Αποχαιρέτησε το «ναι» σε όλα
Για χρόνια ήταν η αξιόπιστη φίλη που δεν έλεγε ποτέ όχι: δρομολόγια την αυγή, εξυπηρετήσεις σε άβολες ώρες, ατελείωτες χάρες. Έλεγε «ναι» χωρίς δεύτερη σκέψη.
Όταν όμως άρχισε να λέει πιο συχνά «όχι», κάτι άλλαξε. Όσοι την εκτιμούσαν μόνο για τη διαθεσιμότητά της απομακρύνθηκαν. Η ανακάλυψη ήταν απελευθερωτική. Οι πραγματικοί φίλοι σεβάστηκαν τα όριά της. Οι υπόλοιποι αποκάλυψαν ότι ο δεσμός δεν ήταν φιλία, αλλά ευκολία μεταμφιεσμένη σε αφοσίωση.
2. Δεν πλήρωνε πια κάθε λογαριασμό
Τα χρήματα, όσο άβολα κι αν είναι ως θέμα, συχνά φανερώνουν τις πραγματικές δυναμικές μιας σχέσης. Εκείνη πάντα ήταν αυτή που πλήρωνε στα εστιατόρια, στα καφέ, στις εξόδους. Όταν σταμάτησε να το κάνει αυτόματα, οι προσκλήσεις άρχισαν να μειώνονται. Ήταν μια νηφάλια συνειδητοποίηση: κάποιοι την αγαπούσαν όσο και το πορτοφόλι της. Κάνοντας πίσω, ξεχώρισε ποιοι εκτιμούσαν την παρέα της και ποιοι απλώς την γενναιοδωρία της.
3. Παραιτήθηκε από τη θέση της «ψυχολόγου της παρέας»
Το τηλέφωνό της λειτουργούσε σαν γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης χωρίς αμοιβή. Κλήσεις αργά τη νύχτα για χωρισμούς, κρίσεις καριέρας, συναισθηματικά δράματα, όλα κατέληγαν σε εκείνη. Όταν άρχισε να απαντά με απλή κατανόηση αντί για ώρες συμβουλών, η σιωπή από κάποιες επαφές ήταν εκκωφαντική.
Ήθελαν την ενέργειά της, όχι αμοιβαιότητα. Οι αληθινοί φίλοι έμειναν και οι συζητήσεις έγιναν πιο ισότιμες.
4. Παραιτήθηκε από την οργάνωση των πάντων
Ήταν πάντα εκείνη που κανόνιζε τα πάντα: δείπνα, ταξίδια, ραντεβού. Όταν σταμάτησε, οι εξόδοι μειώθηκαν αισθητά. Αποδείχθηκε ότι κάποιοι δεν ήθελαν τη συντροφιά της, αλλά την προσπάθειά της. Όμως οι πραγματικοί φίλοι ανέλαβαν πρωτοβουλία, ακόμη κι αν οι συναντήσεις ήταν πρόχειρες και μέσα σε αυτή την ατέλεια, γεννήθηκε η αυθεντική επαφή.
Unsplash
5. Σταμάτησε να παρέχει αδιάκοπη επιβεβαίωση
Κάποιες φιλίες στηρίζονταν στην ανάγκη για συνεχή επιβεβαίωση, κομπλιμέντα, συμφωνίες, ενθάρρυνση ακόμη και για κακές αποφάσεις. Οι φίλες της δηλαδή την έβλεπαν κάτι σαν τον... γκόμενο που δεν είχαν. Όταν έπαψε να είναι η «μασκότ ενθουσιασμού», μερικοί εξαφανίστηκαν. Αυτό που έμεινε ήταν ειλικρινείς σχέσεις, όπου η αλήθεια είχε μεγαλύτερη αξία από το «μπράβο».
6. Εγκατέλειψε τον ρόλο της αιώνιας αισιόδοξης
Η θετικότητα μπορεί να εμπνέει, αλλά και να καταπιέζει. Ναι, υπάρχει και τοξική αισιοδοξία. Συνειδητοποίησε ότι συχνά έπνιγε τα δικά της προβλήματα κάτω από χαμόγελα. Όταν άρχισε να μιλά ειλικρινά και να μην τα παρουσιάζει όλα ρόδινα, κάποιοι την είπαν «αρνητική» και «γκρινιάρα». Στην πραγματικότητα, ήταν αληθινή. Όσοι έμειναν εκτίμησαν την ειλικρίνειά της ως πράξη σεβασμού, όχι γκρίνιας.
7. Σταμάτησε να απαντά αμέσως σε κάθε μήνυμα
Ζούμε στην εποχή της ακαριαίας επικοινωνίας. Εκείνη απαντούσε πάντα αμέσως, όσο ασήμαντο κι αν ήταν το μήνυμα. Όταν άρχισε να παίρνει τον χρόνο της, κάποιοι δυσανασχέτησαν και χάθηκαν. Το μάθημα ήταν απλό: οι πραγματικοί φίλοι δεν μετράνε την αξία σου με βάση τον χρόνο απόκρισης.
8. Αρνήθηκε να συμμετέχει στο κουτσομπολιό
Για καιρό, το κουτσομπολιό ήταν η «κόλλα» που κρατούσε ορισμένες παρέες. Όταν αρνήθηκε να συνεχίσει, οι συζητήσεις σώπασαν. Τότε κατάλαβε: χωρίς κουτσομπολιό, κάποιες φιλίες δεν είχαν τίποτα να πουν. Οι υπόλοιπες, όμως, βάθυναν και έγιναν πιο ουσιαστικές.
9. Σταμάτησε να κυνηγά μονόπλευρες σχέσεις
Ήταν πάντα εκείνη που έστελνε πρώτη μήνυμα, που προσπαθούσε να κρατήσει επαφή. Όταν σταμάτησε, πολλοί εξαφανίστηκαν. Στην αρχή πόνεσε, αλλά μετά κατάλαβε ότι όποια σχέση χρειάζεται συνεχή «καταδίωξη» δεν είναι φιλία.
10. Αρνήθηκε τις επιφανειακές σχέσεις
Η πιο βαθιά αλλαγή ήρθε όταν σταμάτησε να δέχεται σχέσεις που ήταν ρηχές ή συμφεροντολογικές. Δεν ήθελε πια συνδέσεις βασισμένες στην ευκολία ή την εικόνα. Το αποτέλεσμα; Ένα μικρότερο αλλά αληθινότερο κοινωνικό δίκτυο. Οι άνθρωποι που έμειναν, την αγαπούσαν γι’ αυτό που είναι, όχι για ό,τι μπορεί να τους προσφέρει.
Γιατί αυτές οι αλλαγές κάνουν μόνο καλό
Η εμπειρία της φανερώνει μια βαθύτερη αλήθεια: πολλές φιλίες είναι υπό όρους. Επιβιώνουν όσο κάποιος προσφέρει αδιάκοπα χρόνο, στήριξη, χρήματα. Όταν οι συνήθειες αλλάζουν, το «θεμέλιο» καταρρέει.
Οι ψυχολόγοι εξηγούν ότι οι άνθρωποι έλκονται από τη συνήθεια και την άνεση. Όταν κάποιος αλλάζει, ο άλλος αναγκάζεται να αντικρίσει τον ρόλο του στη σχέση κι αυτό προκαλεί δυσφορία. Πολλοί προτιμούν να απομακρυνθούν σιωπηλά διότι προφανώς έχουν μάθει μόνο να παίρνουν και όχι να δίνουν. Μια αληθινή φιλία όμως είναι δούναι και λαβείν όχι μόνο δούναι και όχι μόνο λαβείν.
Αν βρίσκεσαι και εσύ σε μια παρόμοια θέση, μη διστάσεις να απομακρύνεις από δίπλα σου ανθρώπους που μόνο παίρνουν. Αυτό που μοιάζει με απώλεια στην αρχή, είναι στην πραγματικότητα αποκάλυψη. Η απουσία των «υπό όρους» σχέσεων δημιουργεί χώρο για κάτι καλύτερο: αυθεντικούς δεσμούς.
Αντί να σκορπίζεις τον εαυτό σου σε δεκάδες ρηχές σχέσεις, επένδυσε βαθιά σε λίγες ουσιαστικές. Το αποτέλεσμα θα είναι ένας μικρότερος κύκλος, χτισμένος πάνω σε πραγματική εμπιστοσύνη.