Κάθε φορά που πλησιάζουν οι γιορτές, η εικόνα του Santa Claus εμφανίζεται παντού με εκείνο το γνώριμο χαμόγελο και το κόκκινο παλτό που υπόσχεται ζεστασιά και χαρά. Είναι ένας χαρακτήρας που έχει ριζώσει βαθιά στη συλλογική μνήμη, τόσο που μοιάζει λες και υπήρξε πάντα έτσι.

Κι όμως, πίσω από τη σημερινή του μορφή κρύβεται μια αληθινή ιστορία που ξεκινά πολλούς αιώνες πριν, περνά από πολιτισμούς και μεταμορφώνεται ξανά και ξανά, ώσπου φτάνει σε εκείνον τον Άγιο Βασίλη που γνωρίζουμε σήμερα στην Ελλάδα. Μια ιστορία που αξίζει να ειπωθεί από την αρχή.

Από τον Άγιο Νικόλαο της Μύρας στον Sinterklaas

Η διαδρομή του Santa Claus ξεκινά τον 4ο αιώνα με τον Άγιο Νικόλαο, επίσκοπο της Μύρας, γνωστό για τη γενναιοδωρία και την προστασία παιδιών και φτωχών. Η φήμη του εξαπλώθηκε γρήγορα και η μορφή του έγινε σύμβολο προσφοράς. Αιώνες αργότερα, στις Κάτω Χώρες μετονομάστηκε σε Sinterklaas και τιμούνταν κάθε Δεκέμβρη με δώρα και γιορτές για τα παιδιά. Όταν οι Ολλανδοί μετανάστες έφτασαν στην Αμερική, πήραν μαζί τους την παράδοση και το όνομα εξελίχθηκε σε Santa Claus.

Unsplash

Η λογοτεχνία που έδωσε ζωή στον Santa

Η αμερικανική εκδοχή του Santa πήρε πραγματική μορφή μέσω της λογοτεχνίας. Το ποίημα «A Visit from St. Nicholas» του Clement Clarke Moore το 1823 περιέγραψε για πρώτη φορά τον Santa με έλκηθρο, τάρανδους και τη χαρακτηριστική του παρουσία. Ήταν η στιγμή που ο Santa απέκτησε φωνή, κίνηση και μια πιο παιχνιδιάρικη διάθεση που άρχισε να αγαπιέται από μικρούς και μεγάλους.

Ο Santa αποκτά το πρόσωπο που ξέρουμε σήμερα

Ο πολιτικός σκιτσογράφος Thomas Nast τον 19ο αιώνα εικονογράφησε τον Santa ως στρογγυλό, χαμογελαστό και γενειοφόρο, μια μορφή που πλησίαζε πολύ στη σημερινή εικόνα. Στις αρχές του 20ού αιώνα η μορφή αυτή ενισχύθηκε από χριστουγεννιάτικες καρτ ποστάλ και περιοδικά. Αργότερα, οι διαφημίσεις της Coca Cola με εικονογράφηση του Haddon Sundblom καθιέρωσαν τον Santa με κόκκινη στολή και ζεστή, ανθρώπινη όψη. Αν και το κόκκινο κοστούμι δεν δημιουργήθηκε από την εταιρεία, η διάδοσή του οφείλεται ως επί το πλείστον σε εκείνη.

Από τον Santa στον Άγιο Βασίλη της Ελλάδας

Στην Ελλάδα η παράδοση συναντά μια άλλη ιστορική προσωπικότητα, τον Άγιο Βασίλειο της Καισαρείας. Εκείνος τιμάται την Πρωτοχρονιά, γι' αυτό και τα δώρα συνδέθηκαν με αυτή την ημέρα. Με τον καιρό, οι δύο μορφές συγχωνεύτηκαν στη συλλογική αντίληψη. Έτσι, ο Santa Claus πέρασε στη χώρα μας ως Άγιος Βασίλης, παρότι οι ιστορικές τους ρίζες είναι διαφορετικές. Η ελληνική εκδοχή κράτησε τη ζεστασιά και το μοίρασμα των δώρων, ενώ υιοθέτησε τη διεθνώς καθιερωμένη εικόνα του Santa.

Unsplash

Η μεγάλη επιρροή της ποπ κουλτούρας

Ταινίες, τραγούδια, παιδικές ιστορίες και χριστουγεννιάτικες διαφημίσεις διαμόρφωσαν ακόμη περισσότερο τη σύγχρονη εικόνα του Άγιου Βασίλη. Κάθε νέα γενιά έβαζε τη δική της πινελιά, δημιουργώντας έναν χαρακτήρα που ξεπερνά τα σύνορα και τις θρησκευτικές παραδόσεις. Σήμερα, ο Άγιος Βασίλης είναι παγκόσμιο σύμβολο καλοσύνης και χαράς, μια φιγούρα που προκαλεί το ίδιο συναίσθημα σε κάθε γωνιά του κόσμου.

Η ιστορία του Santa Claus και του Άγιου Βασίλη είναι η ιστορία της ανάγκης των ανθρώπων να μοιράζονται αγάπη. Από τον Άγιο Νικόλαο που βοήθησε τους αδύναμους μέχρι τον σύγχρονο Santa με το κόκκινο παλτό, το μήνυμα παραμένει το ίδιο. Μικρές πράξεις καλοσύνης μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο γύρω μας. Κι έτσι, κάθε χρόνο, χωρίς καν να το σκεφτόμαστε, συνεχίζουμε μια παράδοση αιώνων που μας θυμίζει ότι πάντα υπάρχει χώρος για λίγη περισσότερη γενναιοδωρία.

Διαβάστε ακόμα

Όσα δεν ξέρουμε για την οθόνη αφής που χρησιμοποιούμε συνεχώς στο κινητό μας

Υπάρχει λόγος που θυμόμαστε τις μυρωδιές πιο έντονα από τις εικόνες και ήρθε η ώρα να τον μάθεις

Γιατί δεν βλέπουμε ποτέ την πίσω πλευρά του φεγγαριού και τι σημαίνει αυτό