Η κληρονομικότητα είναι ένα περίπλοκο αντικείμενο για τους επιστήμονες. Όταν πρόκειται για το τι σε δημιούργησε και οι δύο γονείς σου έχουν αφήσει ξεκάθαρα τα γενετικά τους αποτυπώματα.

Αλλά να το παράδοξο: δεν μοιράζονται όλα τα χαρακτηριστικά εξίσου. Ορισμένα γνωρίσματα, ιδιορρυθμίες και σωματικά χαρακτηριστικά τείνουν να προέρχονται κυρίως από τη μία πλευρά της οικογένειας και συγκεκριμένα από τη μητέρα.

Από το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός σου μέχρι το σχήμα της μύτης σου, εδώ είναι 16 συναρπαστικά πράγματα που, σύμφωνα με την επιστήμη, είναι πιο πιθανό να έχεις κληρονομήσει από τη μητέρα σου.

1. Μιτοχονδριακό DNA: Η γενετική μονάδα ενέργειας που παίρνεις μόνο από τη μαμά

Βαθιά μέσα στα κύτταρά σου υπάρχουν μικροσκοπικές δομές που λέγονται μιτοχόνδρια. Είναι το «εργοστάσιο ενέργειας» του κυττάρου. Αυτά μετατρέπουν την τροφή σε ενέργεια, ώστε το σώμα σου να λειτουργεί σωστά.

Η ανατροπή; Όλο το DNA μέσα στα μιτοχόνδρια προέρχεται αποκλειστικά από τη μητέρα. Σε αντίθεση με το υπόλοιπο γενετικό σου υλικό (που είναι μισό από τον πατέρα και μισό από τη μητέρα), το μιτοχονδριακό DNA παραλείπει εντελώς τον πατέρα. Γι’ αυτό οι επιστήμονες το χρησιμοποιούν για να ανιχνεύσουν τη μητρική καταγωγή, ακόμα και εκατοντάδες γενιές πίσω.

2. Νοημοσύνη

Μπορεί να ευχαριστείς τον πατέρα σου για το χιούμορ ή την αγάπη σου για τα σπορ, αλλά όταν πρόκειται για «ωμή» νοητική ικανότητα, οι έρευνες δείχνουν ότι η γενετική συνεισφορά της μαμάς έχει μεγαλύτερη σημασία.

Αυτό συμβαίνει γιατί πολλά από τα γονίδια που σχετίζονται με τη νοημοσύνη βρίσκονται στο Χ χρωμόσωμα. Οι γυναίκες έχουν δύο, ενώ οι άνδρες μόνο ένα, κάτι που δίνει στις μητέρες ισχυρότερη επιρροή σε αυτόν τον τομέα. Φυσικά, το περιβάλλον παίζει επίσης μεγάλο ρόλο, αλλά όταν μιλάμε για εξυπνάδα, η μαμά είναι συχνά ο “εγκέφαλος” πίσω από τον εγκέφαλό σου.

3. Δομή προσώπου

Αν σου έχουν πει ότι μοιάζεις στη μητέρα σου, δεν είναι απλώς φιλοφρόνηση, είναι επιστημονικό γεγονός. Χαρακτηριστικά όπως τα ζυγωματικά, το σχήμα της μύτης ή των χειλιών τείνουν να προέρχονται περισσότερο από τη μητέρα. Δεν είσαι πιστό αντίγραφο, αλλά οι πιθανότητες λένε πως τα πιο χαρακτηριστικά σου γνωρίσματα απηχούν τα δικά της.

4. Γήρανση του δέρματος

Αναρωτιέσαι πώς θα φαίνεται το δέρμα σου στα γεράματα; Ρίξε μια ματιά στο πρόσωπο της μαμάς σου. Η ελαστικότητα, η υφή και το πότε εμφανίζονται οι ρυτίδες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα μητρικά γονίδια. Αν η μαμά σου γερνάει όμορφα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχεις κληρονομήσει το ίδιο “δώρο”.

5. Μοτίβα ύπνου

Είτε αγαπάς τα πρωινά είτε σκέφτεσαι καλύτερα μετά τα μεσάνυχτα, οι βιολογικές σου συνήθειες ύπνου δεν είναι τυχαίες. Έρευνες δείχνουν ότι η ροπή προς την αϋπνία ή το πόσο βαθιά κοιμάσαι ενδέχεται να κληρονομούνται από τη μητέρα. Αν λοιπόν και οι δύο στριφογυρίζετε το βράδυ, δεν είναι σύμπτωση.

Unsplash

6. Κίνδυνος για ορισμένες ασθένειες

Κάποιες παθήσεις, ειδικά όσες σχετίζονται με την κυτταρική ενέργεια, μεταδίδονται αποκλειστικά από τη μητέρα. Αυτό περιλαμβάνει μιτοχονδριακές διαταραχές, αλλά και αυξημένο κίνδυνο για καρδιοπάθειες, διαβήτη τύπου 2 ή ορισμένους καρκίνους, που συνδέονται πιο στενά με τα μητρικά γονίδια.

7. Υφή μαλλιών

Είτε έχεις ίσια μαλλιά είτε σγουρά, είτε κάτι ενδιάμεσο, η υφή και το πάχος τους επηρεάζονται περισσότερο από τα γονίδια της μητέρας.
Ακόμα και το πότε θα αρχίσουν να γκριζάρουν οι τρίχες σου μπορεί να καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από εκείνη.

8. Αντίδραση στο άγχος

Το πώς διαχειρίζεσαι το στρες δεν είναι μόνο θέμα ανατροφής, είναι γραμμένο στο DNA. Η μιτοχονδριακή λειτουργία σχετίζεται με τη ρύθμιση των νευροδιαβιβαστών, δηλαδή των χημικών ουσιών του εγκεφάλου που επηρεάζουν τα συναισθήματα. Άρα, η ικανότητά σου να μένεις ψύχραιμος ή να αγχώνεσαι εύκολα ίσως αντικατοπτρίζει τη συναισθηματική “υπογραφή” της μητέρας σου.

9. Οστική πυκνότητα

Η ανθεκτικότητα των οστών είναι εν μέρει γενετική, και η μητέρα έχει κομβικό ρόλο. Αν υπάρχει ιστορικό οστεοπόρωσης στην οικογένεια της μητέρας σου, οι πιθανότητες αυξάνονται και για σένα.

10. Φωνητικά χαρακτηριστικά

Από τον τόνο και την οξύτητα της φωνής μέχρι τον τρόπο που προφέρεις λέξεις, η φωνή έχει κληρονομικά στοιχεία. Ακόμη και τα “παράξενα” μοτίβα ομιλίας ή ο ρυθμός της φράσης μπορεί να προέρχονται από τη μητέρα σου.

11. Όσφρηση

Αν έχεις ιδιαίτερα ανεπτυγμένη όσφρηση ή είσαι ευαίσθητος σε ορισμένες μυρωδιές, ευχαρίστησε (ή κατηγόρησε) τη μαμά. Η ευαισθησία στις φυσικές και γευστικές οσμές φαίνεται πως επηρεάζεται από τα μητρικά γονίδια.

12. Μεταβολισμός

Αν παίρνεις ή χάνεις βάρος εύκολα, ο μεταβολισμός σου πιθανότατα είναι “ρυθμισμένος” από τα γονίδια της μητέρας. Αυτό αφορά τόσο τον τρόπο που αποθηκεύεις λίπος όσο και το πόσο αποτελεσματικά καίς θερμίδες.

13. Αριστεροχειρία

Το ποιο χέρι χρησιμοποιείς περισσότερο δεν είναι τυχαίο, και κάποιες μελέτες δείχνουν ότι η μητέρα έχει ισχυρότερη γενετική επιρροή σε αυτό το χαρακτηριστικό.

14. Αντοχή στον πόνο

Η αντοχή στον πόνο διαφέρει από άτομο σε άτομο και η διαφορά αυτή μπορεί να προέρχεται από το μιτοχονδριακό DNA της μητέρας. Αν λοιπόν αντέχεις περισσότερο ή λιγότερο τον πόνο, η εξήγηση ίσως βρίσκεται στα γονίδια της μαμάς σου.

15. Ημικρανίες

Οι ημικρανίες κληρονομούνται συχνότερα από τη μητέρα, και αυτό ίσως οφείλεται στη σχέση του μιτοχονδριακού DNA με τη ροή του αίματος και τη λειτουργία των νεύρων στον εγκέφαλο.

16. Χαρακτηριστικά προσωπικότητας

Η προσωπικότητα δεν καθορίζεται μόνο από το περιβάλλον. Ορισμένα χαρακτηριστικά, όπως η ενσυναίσθηση, η εσωστρέφεια/εξωστρέφεια ή οι συναισθηματικές αντιδράσεις, φαίνεται να επηρεάζονται από τα μητρικά γονίδια. Η ανατροφή σε διαμορφώνει, αλλά η “βάση” μπορεί να έχει ήδη γραφτεί στο DNA σου.