Ένας χωρισμός είναι, χωρίς αμφιβολία, μια από τις πιο δύσκολες εμπειρίες στις ανθρώπινες σχέσεις. Ακόμα κι αν εσύ ήσουν αυτός/αυτή που ήθελε να φύγει, θα υπάρξει μια οδυνηρή περίοδος μέχρι να μπορέσεις να προχωρήσεις. Όμως... πόσο ολοκληρωμένα προχωρούν οι άνθρωποι πραγματικά μετά από έναν χωρισμό;
Η πανταχού παρουσία των social media μάλιστα αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες να ενεργοποιούνται σκέψεις για τον/την πρώην.
Κάνε εικόνα: Βρίσκεσαι σε ένα ιατρείο, περιμένοντας το ραντεβού σου και παίζει μουσική. Δεν της δίνεις ιδιαίτερη σημασία. Όμως ξαφνικά, αντιλαμβάνεσαι πως το τραγούδι που παίζει ήταν «το δικό σας» τραγούδι με έναν/μία πρώην. Τα συναισθήματα κατακλύζουν το μυαλό σου και μόνο όταν σε φωνάζει ο γιατρός ανακουφίζεσαι.
Μια νέα έρευνα έρχεται να δείξει ότι είναι πολύπλοκο το να σταματήσεις να σκέφτεσαι τον πρώην και όχι απαραίτητα κακό.
Η πολύπλοκη φύση των συναισθημάτων για έναν/μία πρώην σύντροφο
Σύμφωνα με νέα μελέτη από τον Barry Farber και συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο Columbia (2025), αν και σχεδόν όλοι περνούν αυτή την εμπειρία, «η μελέτη του πώς οι προηγούμενες ερωτικές σχέσεις συνεχίζουν να ζουν στο μυαλό των ανθρώπων είναι εκπληκτικά ελλιπής».
Όλοι γνωρίζουμε όμως ότι κουβαλάμε μέσα μας «εσωτερικευμένες αναπαραστάσεις» των πρώην, πιθανώς για πάντα.
Ίσως να μην σκέφτεσαι πια ενεργά τον/την πρώην σου, αλλά αυτός είναι ο λόγος που ένα γνώριμο τραγούδι μπορεί ξαφνικά να σε αγγίξει σε κάποιο βαθύτερο επίπεδο.
Οι ερευνητές από το Columbia, αναγνωρίζοντας αυτό το ερευνητικό κενό, όρισαν την εσωτερικευμένη αναπαράσταση ως μια σύνθεση συγκεκριμένων αναμνήσεων, μια διανοητική εικόνα ή μοντέλο που περιλαμβάνει συναισθήματα, σκέψεις, πεποιθήσεις, προσδοκίες και την αίσθηση της παρουσίας του συγκεκριμένου προσώπου.
Στη συνέχεια, διατύπωσαν ερωτήματα που αφορούσαν την ένταση αυτών των αναπαραστάσεων, τα συναισθήματα και τις σκέψεις που σχετίζονται με αυτές, καθώς και παράγοντες όπως το στυλ προσκόλλησης και τον τρόπο με τον οποίο τελείωσε η σχέση.
Στην ερω΄τηση για το πόσο συχνά σκέφτονταν οι ερευνώμενοι τον/την πρώην, πιο συχνές σκέψεις είχαν οι γυναίκες, όσοι είχαν πάρει οι ίδιοι την απόφαση να χωρίσουν και όσοι προέρχονταν από μακροχρόνιες σχέσεις.
Τι ενεργοποιεί αυτές τις σκέψεις; Συνήθως:
• νοσταλγία ή μοναξιά
• συγκεκριμένα τραγούδια
• επέτειοι ή «σημαντικές ημερομηνίες»
• συναισθήματα λύπης
Οι σκέψεις που αναδύονταν πιο συχνά περιλάμβαναν:
• αναρωτιόταν αν ο/η πρώην τους σκέφτεται
• θυμόντουσαν καλές ή άσχημες στιγμές
• ένιωθαν ότι τους λείπει
• αναρωτιόντουσαν αν θα ξανασυναντηθούν ποτέ
Τα συναισθήματα που σχετίζονταν με αυτές τις σκέψεις περιλάμβαναν:
• φόβο
• ενοχή
• μεταμέλεια
• ντροπή
Οι ερευνητές βρήκαν ακόμα ότι:
• Οι μεγαλύτερες σε ηλικία, ανύπαντρες γυναίκες και όσες είχαν αγχώδη προσκόλληση σκέφτονταν πιο συχνά τον/την πρώην.
• Όσες δεν είχαν “κλείσει” συναισθηματικά το κεφάλαιο της σχέσης, σκέφτονταν συχνότερα τα προβλήματα και τις καλές στιγμές.
• Όσο πιο παλιός ο χωρισμός, τόσο περισσότερη εμμονή με τα άσχημα.
Η σκέψη για έναν/μία πρώην δεν σημαίνει ότι απέτυχες
Ένα ενδιαφέρον εύρημα όπως προαναφέραμε ήταν ότι το συναίσθημα του φόβου ήταν ιδιαίτερα έντονο αλλά και ότι πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται αν ο/η πρώην τους σκέφτεται ποτέ.
Οι πρώην μας ήταν σημαντικό μέρος της ζωής μας και συνέβαλαν στο ποιοι είμαστε σήμερα. Όταν φεύγουν, μπορεί να νιώθουμε ότι χάνουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας. Το να πιστεύεις ότι ίσως ακόμα σε σκέφτονται μπορεί να επιβεβαιώνει την αξία που είχες και έχεις.
Οι ερευνητές προτείνουν να ενσωματώσουμε τον χωρισμό στην ευρύτερη αυτοαντίληψή μας, είτε είμαστε σε θεραπεία είτε όχι. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αποδοχή και τη συναισθηματική απελευθέρωση.
Το να σκέφτεσαι τον/την πρώην σου δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο και σίγουρα δεν σημαίνει ότι απέτυχες. Οι παλιές σχέσεις μας διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό το ποιοι είμαστε σήμερα. Μπορείς να κοιτάς μπροστά, χωρίς να ξεχνάς το παρελθόν. Και αυτό είναι μέρος της προσωπικής σου εξέλιξης.