Είναι 5 το απόγευμα. Το inbox σου ξεχειλίζει, η ενέργειά σου έχει εξαφανιστεί και, κάπως, το βάρος της ημέρας μοιάζει τώρα πιο έντονο απ’ ό,τι το μεσημέρι. Δεν είσαι απαραίτητα λυπημένη ή πανικοβλημένη, απλώς κάτι δεν πάει καλά. Αυτό το αίσθημα το βιώνουν πολλοί και το αποκαλούν «άγχος του απογεύματος», μια ελαφριά ανησυχία που κάνει την εμφάνισή της ακριβώς όταν ο κόσμος περιμένει από σένα να χαλαρώσεις.

Είναι εύκολο να το ρίξει κανείς στο άγχος της δουλειάς ή στις υπερεμπλοκές, αλλά το απογευματινό άγχος μπορεί να είναι και σωματικό όσο και ψυχολογικό. Η κορτιζόλη, η ορμόνη του στρες, δεν παίρνει πάντα το μήνυμα ότι η μέρα τελειώνει, ειδικά αν το πρωί σου ήταν χαοτικό ή δεν έχεις φάει τίποτα σοβαρό από το μεσημέρι. Αν προσθέσεις την κούραση από τις οθόνες, τα χαμένα γεύματα, την κόπωση από τις συνεχείς αποφάσεις και την πίεση να χαλαρώσεις «παραγωγικά», έχεις τη συνταγή για απορρύθμιση μετά τις 5.

Κι αν η λύση για το άγχος του απογεύματος… δεν βρίσκεται στο απόγευμα; Κι αν ξεκινά από το πώς ξυπνάς;

Κορτιζόλη & καφεΐνη: Οι αθόρυβοι ρυθμιστές της ημέρας σου

Η κορτιζόλη δεν είναι απαραίτητα ο «κακός» της υπόθεσης. Στην πραγματικότητα, σε βοηθά να ξυπνάς, να είσαι σε εγρήγορση και να κινείσαι μέσα στη μέρα. Έχει όμως ρυθμό: ανεβαίνει το πρωί, κορυφώνεται λίγο μετά και σταδιακά πέφτει το απόγευμα. Τουλάχιστον, αυτή είναι η θεωρία.

freepick

Αν το πρωινό σου είναι γεμάτο ένταση ή βασίζεται αποκλειστικά στον καφέ, αυτός ο φυσικός ρυθμός διαταράσσεται. Μπορεί να νιώθεις οξύς και συγκεντρωμένη για μια-δυο ώρες, αλλά μετά να συντρίβεσαι σε ένα απόγευμα με ομίχλη, νευρικότητα και scroll στο κινητό. Όταν τελειώνει η δουλειά, το νευρικό σου σύστημα είναι ακόμα σε υπερένταση, αλλά το μυαλό σου δεν έχει άλλη ενέργεια. Εκεί τρυπώνει το άγχος, όχι σαν ξαφνική κρίση, αλλά σαν αποτέλεσμα μιας ημέρας εκτός συγχρονισμού.

Ζάχαρο, εξάντληση και το ψέμα του «ελαφριού πρωινού»

Το να παραλείπεις το πρωινό, ή, ακόμα χειρότερα, να τη βγάζεις με τσάι και μπισκότο, μπορεί να φαίνεται ακίνδυνο, αλλά το σώμα σου καταγράφει τα πάντα. Μετά από ένα αρχικό spike, οι πτώσεις του σακχάρου το απόγευμα μπορούν να μιμηθούν το άγχος: τρέμουλο, εκνευρισμό, μια αόριστη ανησυχία. Αν προσθέσεις και την πνευματική κόπωση από τις συνεχείς αποφάσεις (decision fatigue), ακόμα και μικρά στρες μοιάζουν βουνό.

Ένα σωστό πρωινό με πρωτεΐνη, καλά λιπαρά και σύνθετους υδατάνθρακες μπορεί να σε κρατήσει σταθερό: σταθερή ενέργεια, καλύτερη διάθεση, λιγότερες κατρακυλιές μέσα στη μέρα και πιο ομαλή αποφόρτιση της κορτιζόλης.

Αν ξεκινάς τη μέρα με πανικό, μάλλον έτσι θα τελειώσει κιόλας

Τα πρώτα 15 λεπτά της ημέρας σου μετράνε περισσότερο απ’ όσο θα παραδεχόταν οποιοδήποτε productivity hack. Αν η μέρα σου ξεκινά με emails και τίτλους ειδήσεων, μαθαίνεις τον εγκέφαλό σου να περιμένει συναγερμό πριν καν πιεις μια γουλιά νερό.

freepick

Η εναλλακτική δεν είναι ούτε παγάκια, ούτε journaling. Μερικά λεπτά stretching, αναπνοής ή απλώς σιωπής πριν πιάσεις το κινητό σου μπορούν να επανεκκινήσουν το νευρικό σου σύστημα. Αυτή η μικρή επανεκκίνηση έχει μεγάλο αποτέλεσμα: λιγότερο στρες μέσα στη μέρα, λιγότερα «σκαμπανεβάσματα» το απόγευμα.

Το άγχος του απογεύματος ίσως είναι η φωνή του μυαλού σου για ό,τι δεν έχει λυθεί

Δεν αποτυγχάνεις στο να κρατήσεις ισορροπία. Απλώς ακολουθείς ρυθμούς που δεν σε εξυπηρετούν. Δεν χρειάζεται να ξυπνάς στις 5 το πρωί ούτε να μπεις σε monk mode. Απλώς ξεκίνα με μικρές, ουσιαστικές αλλαγές:

• Φάε νωρίς και καλά: Ένα θρεπτικό πρωινό σταθεροποιεί την ενέργεια και τη διάθεσή σου. Σκέψου αυγά με ψωμί, ή ρύζι με φακές και λίγο γκι. Όχι μόνο φρούτο ή σκέτο τσάι.

• Κινήσου λίγο: Λίγο περπάτημα το πρωί, ή έστω 5 λεπτά διατάσεις στο σπίτι, βοηθούν το νευρικό σύστημα να ξυπνήσει με ηρεμία.

• Καθυστέρησε την τεχνολογία: Δώσε στον εγκέφαλό σου buffer πριν ανοίξεις τις οθόνες. Ακόμα και 10 λεπτά κάνουν διαφορά.

• Νερό πρώτα: Πριν από τον καφέ, πιες νερό. Η αφυδάτωση είναι σιωπηλός σαμποτέρ της καθαρής σκέψης.

• Κλείσε τη μέρα σωστά: Μη βασίζεσαι μόνο στο πρωί. Ένα απλό evening wind-down, χαμήλωσε τα φώτα, κάνε ένα ντους, μακριά από οθόνες, λέει στο σώμα σου ότι μπορεί να χαλαρώσει.

Δεν χρειάζεται να φτιάξεις όλη σου τη ζωή για να μαλακώσει το άγχος του απογεύματος. Απλώς σταμάτα να ξεκινάς τη μέρα σου σαν να έχει ήδη αργήσει. Το πιο ευγενικό πράγμα που μπορείς να κάνεις για τον εαυτό σου στις 5 το απόγευμα… είναι να του δώσεις μια καλύτερη αρχή στις 8 το πρωί.