Ποιες είναι οι συνέπειες των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων στην υγεία μας;

21.11.2025
Ποιες είναι οι συνέπειες των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων στην υγεία μας;
freepick
Παρόντα από το πρωινό μέχρι το βραδινό, τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα δεν αποτελούν πλέον απλώς αντικείμενο συζήτησης: σύμφωνα με μια σειρά αναλύσεων που δημοσιεύθηκαν στο The Lancet και παρουσιάστηκαν από τη Le Monde, συνδέονται με σημαντική αύξηση πολλών παθολογιών

Σε μια σειρά άρθρων που δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου στην επιστημονική επιθεώρηση The Lancet, πολλές ερευνητικές ομάδες εξέτασαν διεξοδικά τις επιπτώσεις των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων (UPFs) στην υγεία. Η Le Monde, που παρουσιάζει τα ευρήματα, συνοψίζει ένα αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα: όσο περισσότερα UPFs υπάρχουν στο πιάτο μας, τόσο μεγαλύτεροι οι κίνδυνοι για την υγεία.

Τα τρόφιμα αυτά,δημητριακά πρωινού, γαλακτοκομικά επιδόρπια, αλλαντικά, αφυδατωμένες σούπες, βιομηχανικές σάλτσες, μπισκότα, αναψυκτικά κ.ά., παράγονται μέσω φυσικοχημικών διεργασιών που αλλοιώνουν βαθιά το αρχικό τρόφιμο. Συχνά περιέχουν πρόσθετα που απουσιάζουν από το σπιτικό μαγείρεμα, όπως γαλακτωματοποιητές, γλυκαντικά, ενισχυτικά γεύσης, συντηρητικά, νιτρώδη, αναστροφή ζάχαρης κ.λπ. Ακόμη και δύο παρόμοια προϊόντα μπορεί να ταξινομηθούν διαφορετικά ανάλογα με τη διαδικασία παραγωγής τους.

haley-owens-QdwrSyJV3_4-unsplash_19040.jpg

Photo by Haley Owens on Unsplash

Κίνδυνος εμφάνισης νόσου του Crohn αυξημένος κατά περίπου 90%

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα άτομα που εκτίθενται περισσότερο σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα έχουν περίπου 90% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης νόσου του Crohn, καθώς και αυξημένο κίνδυνο κοιλιακής παχυσαρκίας (33%), δυσλιπιδαιμίας (26%), κατάθλιψης (23%), χρόνιας νεφρικής νόσου (22%) και παχυσαρκίας (21%). Η συνολική θνησιμότητα αυξάνεται επίσης κατά περίπου 18%, σύμφωνα με είκοσι συνεπείς μελέτες.

Καταγράφεται η ίδια τάση και για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, την υπέρταση και τον διαβήτη τύπου 2. «Ορισμένοι καρκίνοι, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου, φαίνεται επίσης να ευνοούνται από τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, αλλά η σύνδεση δεν έχει ακόμη τεκμηριωθεί με τα ίδια επίπεδα αποδείξεων», εξηγεί η Ματίλντ Τουβιέ, διευθύντρια της ομάδας έρευνας θρεπτικής επιδημιολογίας στο Inserm, σύμφωνα με τη Le Monde.

nikhil-_HWvaZjsTbc-unsplash_60101.jpg

Photo by NIKHIL on Unsplash

Πέρα από τις θερμίδες: οι UPFs διαταράσσουν τον μεταβολισμό

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τις λίγες διαθέσιμες κλινικές δοκιμές: ακόμη και με ίση θερμιδική πρόσληψη, τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα διαταράσσουν τον μεταβολισμό, την αύξηση βάρους, τη γονιμότητα των ανδρών και τους μηχανισμούς κορεσμού. Με άλλα λόγια, η επιβλαβής τους φύση δεν περιορίζεται στα λίπη ή τη ζάχαρη: είναι προβληματικά από μόνα τους.

mettfluencer-mett-lifestyle-6EE7hP87FVc-unsplash_0e174.jpg

Ποιες ρυθμιστικές λύσεις εξετάζονται;

Ένα δεύτερο άρθρο της σειράς εξετάζει πιθανά ρυθμιστικά μέτρα: βελτιωμένη επισήμανση, περιορισμούς στη διαφήμιση, μειωμένη παρουσία UPFs σε σχολεία και δημόσια εστίαση, καθώς και μείωση του χώρου που καταλαμβάνουν στα ράφια. Οι δημιουργοί του Nutri-Score προτείνουν ακόμη και την προσθήκη μαύρου φόντου στο λογότυπο για να υποδηλώνονται τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα — μια πληροφορία που μέχρι σήμερα παραμένει αόρατη στον καταναλωτή.

Διαβάστε ακόμα

Τι μπορεί να σας πει η ηλικία της πρώτης περιόδου για την μελλοντική υγεία σας;

Προεμμηνόπαυση: Τα «σιωπηλά» συμπτώματα που ίσως να μην γνωρίζεις

Απλό μούδιασμα ή νευρολογικό σύμπτωμα; Πώς θα καταλάβεις τη διαφορά

Τελευταία τροποποίηση στις 21.11.2025 - 08:05