Ξεκινάς να χαζεύεις για λίγο στα social media και, πριν το καταλάβεις, έχει περάσει μισή ώρα. Ίσως κι ένα ολόκληρο απόγευμα. Το φαινόμενο του endless scrolling είναι πια σχεδόν αντανακλαστικό. Χωρίς να το σκεφτόμαστε, μπαίνουμε σε μια ροή που μας κρατά «μέσα», συχνά χωρίς να μας δίνει κάτι ουσιαστικό πίσω.

Η έννοια του mindful scrolling δε σημαίνει «σταμάτα να χρησιμοποιείς τα social». Σημαίνει «μάθε να τα χρησιμοποιείς με επίγνωση». Όπως και κάθε άλλη συνήθεια, μπορεί να γίνει πιο υγιής όταν υπάρχει μέτρο, καθαρό όριο και μια μικρή δόση αυτοπαρατήρησης.

Ο κανόνας των 10 λεπτών

Ένας απλός τρόπος να βάλεις όρια στο feed είναι ο «κανόνας των 10 λεπτών». Δούλεψε ως εξής: κάθε φορά που ανοίγεις μια εφαρμογή, ξεκίνα ένα 10λεπτο χρονόμετρο. Όταν τελειώσει, κλείσε την εφαρμογή, ανεξάρτητα από το αν έχεις δει όλα όσα ήθελες.

Η πράξη του να γνωρίζεις ότι ο χρόνος σου είναι περιορισμένος, σε κάνει αυτόματα πιο συνειδητό. Παρατηρείς τι πραγματικά σε ενδιαφέρει και τι απλώς περνά χωρίς λόγο από μπροστά σου.

Μάθε να παρατηρείς πώς νιώθεις

Ένα ακόμη βήμα προς το mindful scrolling είναι να παρατηρείς πώς νιώθεις μετά από λίγη ώρα στο feed. Αν νιώθεις πιο κουρασμένο μυαλό, σύγκριση ή άγχος, αυτό είναι ένδειξη πως χρειάζεται διάλειμμα. Αν νιώθεις έμπνευση, χαρά ή σύνδεση, τότε πιθανότατα έπεσες σε περιεχόμενο που σε ωφελεί.

Το θέμα δεν είναι να κόψεις τα social, αλλά να αναγνωρίσεις τη διαφορά μεταξύ «ανακούφισης» και «εμπλουτισμού».

Unsplash

Μικρά tricks που αλλάζουν τη ροή

- Κάνε unfollow ή mute λογαριασμούς που δεν σου προσφέρουν κάτι.

- Βάλε τα social media σε φάκελο στην οθόνη, όχι μπροστά-μπροστά.

- Όρισε συγκεκριμένες ώρες για scrolling, π.χ. μετά τον καφέ ή πριν το μεσημεριανό.

- Αντί να σκρολάρεις μηχανικά, μπες με σκοπό: να ενημερωθείς, να δεις κάτι που σε εμπνέει, να επικοινωνήσεις.

- Κράτα σημειώσεις για λογαριασμούς ή σελίδες που σου δίνουν πραγματικά κάτι — ίσως αυτοί αξίζουν περισσότερο χρόνο.

Το scroll δεν είναι ο εχθρός

Η τεχνολογία είναι εργαλείο. Ο τρόπος που τη χρησιμοποιούμε είναι αυτός που καθορίζει αν μας εξυπηρετεί ή μας απορροφά. Το feed μπορεί να γίνει πηγή ιδεών, χαράς και ενημέρωσης, αρκεί να το βλέπεις με καθαρό μάτι και όρια.

Η ισορροπία δεν βρίσκεται στην αποχή, αλλά στην πρόθεση. Αν θυμάσαι να δίνεις στο scroll 10 λεπτά συνειδητότητας τη φορά, σιγά σιγά θα παρατηρήσεις κάτι όμορφο: το μυαλό σου γίνεται πιο ήρεμο, και ο χρόνος σου αρχίζει να αποκτά ξανά ρυθμό.