Σε έναν πρόσφατο έλεγχο για καρκίνο του δέρματος, η δερματολόγος μου μού ζήτησε να της δείξω όποιες ελιές ή σημάδια με ανησυχούσαν. Της έδειξα λοιπόν ένα μεγάλο «σπίλο» στη γάμπα μου. Δεν τον είχα μεγαλώνοντας, εμφανίστηκε ξαφνικά από το πουθενά, κι αυτό μου φάνηκε ανησυχητικό. «Α, αυτό είναι ένα δερματοϊνώμα», μου είπε. «Μερικές φορές εμφανίζονται μετά από τσιμπήματα εντόμων». Και κάπως έτσι ξεκίνησα να ψάχνω τι ακριβώς είναι. Στην πορεία, ανακάλυψα ότι έχω άλλο ένα στον ώμο, εκεί όπου με είχε τσιμπήσει μια μέλισσα πριν δύο χρόνια. Αλλά τι είναι τελικά τα δερματοϊνώματα; Και γιατί μερικοί τα αποκτούν μετά από τσιμπήματα;
Τι είναι το δερματοϊνώμα;
Το δερματοϊνώμα είναι μια συχνή και ακίνδυνη δερματική βλάβη που αποτελείται από ινώδη ιστό. Συνήθως εμφανίζεται στις κνήμες, αλλά μπορεί να φανεί και στα χέρια, στους ώμους ή σε άλλα σημεία. Σε αντίθεση με μια κοινή ελιά, που είναι λεία και ομοιόχρωμη, το δερματοϊνώμα συχνά είναι πιο σκληρό στην αφή, ελαφρώς υπερυψωμένο και έχει καφέ, κοκκινωπή ή και μωβ απόχρωση. Ένα χαρακτηριστικό του είναι ότι, αν τσιμπήσεις το δέρμα γύρω του, το κέντρο «ρουφάει» προς τα μέσα, κάτι που δεν συμβαίνει με τις ελιές. Πολλοί το περιγράφουν σαν ένα μικρό «μαρμαράκι» κάτω από το δέρμα, ουσιαστικά μια μορφή ουλώδους ιστού.
Τι το προκαλεί;
Δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο γιατί σχηματίζεται, αλλά θεωρείται ότι πρόκειται για αντίδραση του οργανισμού σε μικροτραυματισμούς του δέρματος, όπως κοψίματα, τσιμπήματα εντόμων ή ακόμη και τρίχες που γυρίζουν προς τα μέσα μετά το ξύρισμα. Σε κάποιους ανθρώπους, κυρίως σε γυναίκες, το ανοσοποιητικό και τα ινοβλάστα του δέρματος «υπεραντιδρούν», παράγοντας περίσσεια κολλαγόνου και ινώδους ιστού. Είναι επίσης πιο συχνά στους ενήλικες σε σχέση με τα παιδιά.
Μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο;
Η απάντηση είναι καθησυχαστική: όχι. Τα δερματοϊνώματα είναι καλοήθη και δεν μετατρέπονται σε καρκίνο του δέρματος. Ωστόσο, επειδή κάποιες άλλες βλάβες μπορεί να μοιάζουν οπτικά, αν παρατηρήσεις αλλαγές στο μέγεθος, στο χρώμα, αν αρχίσει να αιμορραγεί ή να πονάει, καλό είναι να το δει ένας δερματολόγος για σιγουριά.
Μπορεί να αφαιρεθεί;
Δεν χρειάζεται καμία θεραπεία αν δεν σε ενοχλεί. Όμως, αν προκαλεί φαγούρα, πόνο ή αν απλά δεν σου αρέσει αισθητικά, μπορεί να αφαιρεθεί. Συνήθως η αφαίρεση γίνεται με punch biopsy (μια μικρή χειρουργική τεχνική), αλλά αυτό αφήνει σημάδι, γιατί η βλάβη φτάνει βαθιά στο δέρμα. Υπάρχουν και άλλες επιλογές, όπως ένεση κορτικοστεροειδούς για να μικρύνει ή κρυοθεραπεία με υγρό άζωτο. Παρ’ όλα αυτά, μερικές φορές η ουλή που μένει μπορεί να είναι πιο ενοχλητική εμφανισιακά από το ίδιο το δερματοϊνώμα, γι’ αυτό και αρκετοί αποφασίζουν να το αφήσουν ως έχει.