Ίσως σκέφτεσαι το φαγητό κυρίως σαν καύσιμο για το σώμα, αλλά οι καλύτερες τροφές για την ψυχική υγεία κάνουν πολύ περισσότερα. Ναι, τα θρεπτικά συστατικά που παίρνεις από τη διατροφή σου επιτρέπουν στην καρδιά σου να χτυπά, στους μύες να κινούνται και στα οστά να μένουν δυνατά. Αυτό που συχνά δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά είναι το πώς το φαγητό επηρεάζει τη διάθεσή σου.
Ο εγκέφαλος σου είναι σε διαρκή λειτουργία και χρειάζεται ενέργεια από ό,τι καταναλώνεις. Οι επιστήμονες πλέον εξετάζουν όλο και περισσότερο πώς αντιδρά το όργανο αυτό σε διαφορετικά θρεπτικά συστατικά, ή στην έλλειψή τους, και πώς αυτά συνδέονται με την ψυχική μας υγεία.
Έρευνες δείχνουν ότι όσοι ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή με πολλά φυσικά, μη επεξεργασμένα τρόφιμα (όπως η μεσογειακή δίαιτα) ή τρώνε πολλά φρούτα και λαχανικά, έχουν μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους. Αντίθετα, όσοι βασίζονται σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα (π.χ. έτοιμα γεύματα, συσκευασμένα σνακ), διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
Μικρές κλινικές δοκιμές μάλιστα έχουν δείξει ότι η μεσογειακή διατροφή μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης σε όσους ήδη τα αντιμετωπίζουν. Οι λόγοι φαίνεται να είναι αρκετοί:
-
Οι βιταμίνες και τα μέταλλα βοηθούν στη δημιουργία νευροδιαβιβαστών όπως η ντοπαμίνη (κίνητρο), η σεροτονίνη (διάθεση) και το GABA (ηρεμία).
-
Η διατροφή επηρεάζει το μικροβίωμα του εντέρου μας, που επικοινωνεί με τον εγκέφαλο μέσω νευρικών σημάτων.
-
Τέλος, τα τρόφιμα που επιλέγουμε μπορούν να αυξήσουν ή να μειώσουν τις φλεγμονές στο σώμα, κάτι που συνδέεται με άγχος και κατάθλιψη.
Αν και καμία διατροφή δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ιατρική θεραπεία, είναι ξεκάθαρο ότι οι επιλογές μας στο πιάτο επηρεάζουν την ψυχική μας ευεξία.
5 κορυφαίες τροφές για την ψυχική υγεία
1. Πράσινα φυλλώδη λαχανικά
(και άλλες πηγές βιταμινών Β, όπως όσπρια, ξηροί καρποί και δημητριακά ολικής άλεσης)
Τα πράσινα όπως το σπανάκι, το λάχανο και η ρόκα είναι γεμάτα βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β9, Β1, Β2, Β6), που τροφοδοτούν τη δημιουργία σεροτονίνης και ντοπαμίνης, ενώ δίνουν ενέργεια στον εγκέφαλο. Παράλληλα, οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες A, C και E μειώνουν τις φλεγμονές.
2. Λιπαρά ψάρια
(και άλλες πηγές ωμέγα-3, όπως λιναρόσπορος, καρύδια και σπόροι chia)
Ο σολομός, η πέστροφα και ο τόνος είναι γεμάτοι ωμέγα-3 λιπαρά, που μειώνουν τις φλεγμονές και στηρίζουν την υγεία των κυττάρων του εγκεφάλου. Επιπλέον, βοηθούν τον εγκέφαλο να δημιουργεί νέες συνδέσεις (νευροπλαστικότητα), κάτι που ενισχύει την ψυχική ανθεκτικότητα.
3. Μούρα
Φράουλες, βατόμουρα, μύρτιλα, όλα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά όπως η βιταμίνη C και τα φλαβονοειδή. Βοηθούν στη μείωση φλεγμονών, στη σωστή επικοινωνία των νευρικών κυττάρων και παράλληλα θρέφουν τα καλά βακτήρια του εντέρου.
4. Προβιοτικά τρόφιμα
(όπως κρεμμύδι, σκόρδο, γλυκοπατάτες, βρώμη, κριθάρι)
Οι φυτικές ίνες αυτών των τροφών «ταΐζουν» το μικροβίωμα του εντέρου, ενισχύοντας την παραγωγή σεροτονίνης. Παράγουν επίσης λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας που μειώνουν τη φλεγμονή και ηρεμούν το νευρικό σύστημα.
5. Ζυμωμένες τροφές
(όπως γιαούρτι, κεφίρ, κιμτσί, ξινολάχανο)
Είναι γεμάτες «καλά» βακτήρια που ενισχύουν το μικροβίωμα και βοηθούν στη ρύθμιση νευροδιαβιβαστών. Επιπλέον, τα προβιοτικά τους έχουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση με θετικά αποτελέσματα για τον εγκέφαλο.
Αν και καμία τροφή δεν είναι «μαγικό χάπι», το να γεμίσεις το πιάτο σου με αυτά τα τρόφιμα (και γενικά πολλά φυτικά προϊόντα) είναι ένας υπέροχος τρόπος να φροντίσεις τόσο το σώμα όσο και το μυαλό σου.
