Όλοι μιλάμε συχνά για το προσδόκιμο ζωής. Ξέρουμε ότι στις μέρες μας οι άνθρωποι ζουν περισσότερο απ’ ό,τι οι προηγούμενες γενιές. Όμως το ερώτημα που έχει ίσως μεγαλύτερη σημασία είναι άλλο: πόσα από αυτά τα χρόνια τα περνάμε πραγματικά υγιείς, χωρίς σοβαρούς περιορισμούς στην καθημερινότητά μας από προβλήματα που προκαλούν σοβαρά θέματα υγείας;
Σε αυτό το ερώτημα απάντησε πρόσφατα η Eurostat, η στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συγκεντρώνει και αναλύει στοιχεία από όλες τις χώρες μέλη. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα του 2023, στην ΕΕ ένα νεογέννητο μωρό μπορεί να αναμένει κατά μέσο όρο 63,1 χρόνια υγιούς ζωής. Οι γυναίκες βρίσκονται ελάχιστα πιο ψηλά, με 63,3 χρόνια, ενώ οι άνδρες υπολογίζονται στα 62,8 χρόνια.
Η διαφορά ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες
Παραδοσιακά, οι γυναίκες ζουν περισσότερο από τους άνδρες και αυτό ισχύει και εδώ: το συνολικό προσδόκιμο ζωής φτάνει τα 84 χρόνια για τις γυναίκες, έναντι 78,7 χρόνων για τους άνδρες. Δηλαδή, κατά μέσο όρο οι γυναίκες ζουν 5,3 χρόνια παραπάνω. Ωστόσο, δεν απολαμβάνουν όλα αυτά τα επιπλέον χρόνια σε καλή υγεία.
Συγκεκριμένα, τα «υγιή έτη ζωής» αντιστοιχούν στο 75% της συνολικής ζωής των γυναικών, ενώ στους άνδρες στο 80%. Αυτό σημαίνει ότι, αν και οι άνδρες ζουν λιγότερο, περνούν μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής τους χωρίς περιορισμούς.
Οι μεγάλες διαφορές ανάμεσα στις χώρες
Η εικόνα γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρουσα όταν κοιτάξουμε τα στοιχεία κάθε χώρας ξεχωριστά. Μόνο σε εννέα χώρες της ΕΕ οι άνδρες κατέγραψαν περισσότερα υγιή χρόνια από τις γυναίκες.
Για τους άνδρες, την πρωτιά κατέχει η Μάλτα με 71,7 χρόνια, ακολουθούμενη από την Ιταλία με 68,5 και τη Σουηδία με 67,2 χρόνια. Στην άλλη άκρη της κλίμακας βρίσκουμε τη Λετονία με μόλις 51,2 χρόνια, την Εσθονία με 56,5 και τη Σλοβακία με 56,8 χρόνια.
Στις γυναίκες, η εικόνα είναι παρόμοια: και εδώ η Μάλτα κατέχει την κορυφή με 71,1 χρόνια, ακολουθούμενη από τη Βουλγαρία με 71,0 και την Ιταλία με 69,6 χρόνια. Στις τελευταίες θέσεις βρίσκουμε και πάλι τη Λετονία με 54,3 χρόνια, τη Δανία με 55,4 και τη Φινλανδία με 55,9 χρόνια.
Source dataset: hlth_hlye
Τι σημαίνουν όλα αυτά για εμάς;
Τα νούμερα της Eurostat δεν είναι απλά στατιστικά για ειδικούς. Μας λένε κάτι ουσιαστικό: η ζωή μας δεν μετριέται μόνο σε χρόνια, αλλά και στην ποιότητα αυτών των χρόνων. Δύο άνθρωποι μπορεί να ζουν μέχρι τα 80, αλλά αν ο ένας απολαμβάνει τα 70 από αυτά ενεργά και χωρίς σοβαρά προβλήματα υγείας, ενώ ο άλλος τα μισά, τότε η εμπειρία ζωής τους είναι εντελώς διαφορετική.
Οι μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα στις χώρες δείχνουν επίσης ότι η υγεία δεν είναι μόνο θέμα τύχης ή γονιδίων, αλλά συνδέεται στενά με τα συστήματα υγείας, την πρόληψη, τον τρόπο ζωής και την κοινωνική πολιτική κάθε κράτους.
Με απλά λόγια: μπορεί να ζούμε περισσότερο από ποτέ, αλλά το στοίχημα είναι να ζούμε αυτά τα χρόνια καλά και υγιείς.
