Σου έχει τύχει τα τελευταία χρόνια να αισθάνεσαι πως παρότι έχεις δουλέψει λίγα χρόνια θέλεις να βγεις στη σύνταξη επειγόντως γιατί δεν έχεις άλλο κουράγιο;
Η εργασία για πολύ καιρό προβαλλόταν ως ο απόλυτος δρόμος προς την επιτυχία. Για γενιές ολόκληρες, οι άνθρωποι πίστευαν ότι οι πολλές ώρες δουλειάς, η αφοσίωση και η δέσμευση θα ανταμείβονταν με σταθερότητα, σεβασμό και κυρίως με μια άνετη ζωή.
Σήμερα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά.
Ο ενθουσιασμός που κάποτε συνόδευε την επαγγελματική εξέλιξη έχει ξεθωριάσει, και τη θέση του πήρε η σιωπηλή απογοήτευση και αυξανόμενη εξάντληση.
Πολλοί άνθρωποι δεν είναι απλώς κουρασμένοι. Είναι μπερδεμένοι και μερικές φορές δύσπιστοι σχετικά με το μέλλον της εργασίας αλλά και το δικό τους μέσα σε αυτή. Ο σύγχρονος εργασιακός κόσμος άλλαξε πιο γρήγορα απ’ όσο ήταν προετοιμασμένοι οι περισσότεροι, και οι νέες του απαιτήσεις δεν ταιριάζουν πια με τις πραγματικότητες της καθημερινής ζωής και πολλές φορές νιώθουν ότι παλεύουν χωρίς αντίκρισμα.
Το λεγόμενο burn out είναι πια μια σκληρή πραγματικότητα για ολοένα και περισσότερους εργαζόμενους και μάλιστα πριν καν πατήσουν τα 40.
Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι γιατί οι άνθρωποι κουράστηκαν από τη δουλειά. Είναι γιατί η δουλειά δεν έχει εξελιχθεί αρκετά για να συνεχίσει να εμπνέει.
Τι κάνει όμως τους ανθρώπους να νιώθουν τόσο εξουθενωμένοι από την εργασία και γιατί η παραδοσιακή έννοια της καριέρας δεν εμπνέει πλέον;
1. Η επιρροή των κινημάτων οικονομικής ελευθερίας αναδιαμορφώνει τις σύγχρονες προτεραιότητες
Παλιότερα, η δημιουργία πλούτου σήμαινε παραμονή στην ίδια δουλειά για δεκαετίες. Σήμερα, τα κινήματα οικονομικής ανεξαρτησίας - ιδιαίτερα το FIRE (Financial Independence, Retire Early) - έχουν ξαναγράψει το «σενάριο». Κοινότητες που προωθούν την πρόωρη συνταξιοδότηση υπάρχουν παντού στο διαδίκτυο, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να αποταμιεύουν επιθετικά, να επενδύουν έξυπνα και να μειώνουν τα έξοδά τους ώστε να βγουνστη σύνταξη πολύ πριν γεράσουν.
Αυτή η νοοτροπία εξαπλώνεται γρήγορα, επηρεάζοντας τον τρόπο που ειδικά η Gen Z αντιλαμβάνεται τις έννοιες της δουλειάς και των χρημάτων. Αντί να ονειρεύονται γωνιακά γραφεία, πολλοί πλέον φαντάζονται ήσυχα πρωινά, ευέλικτα ωράρια και περισσότερο ελεύθερο χρόνο.
Το ερώτημα πλέον είναι δύσκολο να αγνοηθεί: Αν μια πιο απλή ζωή είναι εφικτή, γιατί να κυνηγάς μια αγχωτική;
2. Η ψυχική υγεία έχει γίνει πιο σημαντική από ποτέ και η δουλειά δεν βοηθάει να τη διατηρήσεις!
Η ψυχική υγεία κάποτε... μυστικό. Σήμερα βρίσκεται στο προσκήνιο και δικαίως. Το άγχος, το χρόνιο στρες και η συναισθηματική εξάντληση είναι πλέον συνηθισμένες εμπειρίες στους χώρους εργασίας. Η απαίτηση να είσαι «παραγωγικός» με κάθε κόστος αποστραγγίζει τους ανθρώπους.
Ακόμα και οι εταιρείες που προσφέρουν παροχές ψυχικής υγείας συχνά το κάνουν επιφανειακά ή με τρόπους που φαίνονται μη ουσιαστικοί. Πολλοί εργαζόμενοι βλέπουν το χάσμα ανάμεσα σε όσα υπόσχονται οι εργοδότες και σε όσα πραγματικά παρέχουν.
Όλο και περισσότεροι επιλέγουν όρια, διαλείμματα ή ακόμα και αποχώρηση. Κανένα επάγγελμα δεν αξίζει να χάσεις τον εαυτό σου γι’ αυτό.
3. Ο μινιμαλισμός καθιστά το παραδοσιακό μοντέλο εργασίας–επιτυχίας παρωχημένο
Ενώ οι παλαιότερες γενιές συνέδεαν την επιτυχία με υλικά αγαθά -μεγάλα σπίτια, επώνυμα αντικείμενα, υψηλόβαθμες θέσεις- οι νέοι εργαζόμενοι βλέπουν τα πράγματα αλλιώς. Ο μινιμαλισμός έχει γίνει κίνημα, προωθώντας την ουσιαστική ζωή και τις απλές συνήθειες.
Αυτό κάνει την «κουλτούρα της υπερκόπωσης» να φαίνεται ξεπερασμένη. Πλέον το σύνθημα είναι: «Δούλεψε λιγότερο για να ζήσεις περισσότερο».
Η επιτυχία μετριέται με τον ελεύθερο χρόνο, την ηρεμία και την προσωπική ελευθερία και όχι με καταναλωτισμό.
4. Η εργασιακή ασφάλεια έχει γίνει σπάνια πολυτέλεια
Οι μόνιμες θέσεις έχουν αντικατασταθεί από βραχυπρόθεσμα συμβόλαια και απρόβλεπτες απολύσεις. Οι κλάδοι που κάποτε υπόσχονταν σταθερές καριέρες ανακοινώνουν τακτικά περικοπές και αναδιαρθρώσεις.
Η αβεβαιότητα αυτή δημιουργεί διαρκές άγχος. Ακόμα και οι άριστοι εργαζόμενοι αισθάνονται αναλώσιμοι.
5. Οι μισθοί δεν συμβαδίζουν με το αυξανόμενο κόστος ζωής
Παρότι οι μισθοί αυξάνονται στα χαρτιά, η πραγματική αγοραστική δύναμη δεν είναι ίδια πια. Τα έξοδα τρέχουν πιο γρήγορα.
Αυτό αναγκάζει πολλούς να αλλάζουν συνεχώς δουλειές, να έχουν δεύτερη εργασία ή να δουλεύουν με «μαύρα» για να τα βγάλουν πέρα.
Η δουλειά δεν φαίνεται ανταποδοτική όταν το μεγαλύτερο μέρος του μισθού πάει στην επιβίωση.
Freepik
6. Δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη οι «ηγέτες» στη δουλειά
Οι εργαζόμενοι νιώθουν ότι δεν ακούγονται, δεν υποστηρίζονται και συχνά παραπλανώνται. Το χάσμα ανάμεσα σε αυτά που πιστεύουν οι διευθυντές και σε αυτά που βιώνουν οι εργαζόμενοι δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερο. Και όταν χάνεται η εμπιστοσύνη, χάνεται και η δέσμευση.
7. Το αυξανόμενο κόστος του «να πηγαίνεις στη δουλειά» μειώνει την αξία της εργασίας
Η δουλειά δεν είναι μόνο η δουλειά, είναι και τα έξοδα για να φτάσεις εκεί: μετακίνηση, καύσιμα, καφές, φαγητό, ρούχα, πάρκινγκ, φύλαξη παιδιών.
Σε πολλές περιπτώσεις, τα έξοδα πλησιάζουν επικίνδυνα το εισόδημα. Και τότε αρχίζει η αμφισβήτηση!
8. Ο ψηφιακός κορεσμός έχει μετατρέψει τη δουλειά σε 24/7 εμπειρία
Ειδοποιήσεις, email, μηνύματα, τηλεδιασκέψεις... Η δουλειά ακολουθεί παντού. Ακόμα και αφού σχολάσεις. Τα όρια μεταξύ δουλειάς και προσωπικού χρόνου έχουν θολώσει. Και φταίει η τεχνολογία αλλά και τα όρια που έχουν χαθεί. Πλέον η δουλειά είναι ζωή και η ζωή έγινε δουλειά.
9. Η παραδοσιακή εργασία δεν εγγυάται πλέον τη ζωή που υποσχόταν κάποτε
Ίσως αυτός να είναι ο μεγαλύτερος λόγος κούρασης. Οι παλιότερες γενιές ειδικά οι πρώτες μεταπολεμικές ήξεραν ότι η σκληρή δουλειά οδηγεί σε σταθερότητα, αγορά σπιτιού και οικονομική άνεση. Το μοντέλο αυτό έχει πεθάνει προ πολλού. Οι νέες γενιές είναι πλήρως απογοητευμένες καθώς η σκληρή δουλειά τις οδηγεί απλώς στην εξάντληση χωρίς οικονομική ανταπόδοση και φυσικά χωρίς τη δυνατότητα να απολαύσουν «καρπούς» από τους κόπους τους.
Διαβάστε ακόμα:
Ελεωνόρα Ζουγανέλη: Ο λόγος που απέφευγε ως τώρα να συνεργαστεί με τον πατέρα της
